Το Συρράκο, είναι χτισμένο στο χείλος απότομης χαράδρας και αποτελεί υπόδειγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.
Με έναν εξαιρετικό τρόπο οι τοπικοί μάστορες, εκφράζοντας τις κοινωνικές ανάγκες και αισθητικές αντιλήψεις της τοπικής κοινωνίας εναρμόνισαν την κατοικία με το φυσικό περιβάλλον αλλά και τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δεδομένα του χώρου και της εποχής.
Ο ρυμοτομικός ιστός είναι ό, τι πιο εντυπωσιακό μπορεί κανείς να δεί. Δαμάζει τις ανωφέρειες παρέχοντας την πιο δυνατή άνεση στον πεζό και στα υποζύγια. Οι δρόμοι ελίσσονται στην απότομη πλαγιά και τα φιδωτά γραφικά καλντερίμια σκαρφαλώνουν, παρέχοντας πρόσβαση στα σπίτια με τρόπο φυσικό και αβίαστο.
Από το κέντρο του οικισμού και την αγορά, οι δρόμοι ξεκινούν ακτινωτά προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και οι διακλαδώσεις τους φτάνουν τα όρια του οικισμού.
Το κύριο υλικό δομής των κτιρίων είναι η λαξευτή πέτρα στους τοίχους και η σχιστόπλακα στις στέγες. Η πλατεία, το κέντρο του χωριού, το «χοροστάσι», το πιο προσεγμένο σημείο του χωριού στρωμένο με πλάκα και ωραία θέα είναι ο πυρήνας της κοινωνικής, θρησκευτικής, πολιτιστικής και οικονομικής οντότητας του οικισμού. Τα παλιά τοξωτά γιοφύρια, οι περίτεχνες καμάρες, τα ελικοειδή λιθόστρωτα καλντερίμια, οι παραδοσιακές βρύσες μέσα κι έξω από τον οικισμό με το αθάνατο βουνίσιο νερό, οι πετρόκτιστες καλοδιατηρημένες εκκλησίες, τα πέτρινα σπίτια (με την λιτή και αυστηρή εξωτερική όψη, με τη λαξευτή τοιχοποιία και τις σχιστόπλακες της στέγης, ταιριάζουν απόλυτα με το περιβάλλον και το γεγονός ότι το κάθε σπίτι έχει τη δικιά του ξεχωριστή προσωπικότητα καθώς δεν υπάρχουν στον οικισμό δύο ολόιδιες οικοδομές), δημιουργούν εικόνα ποικιλίας, αρμονίας και ομορφιάς.Τα βαθύσκιωτα παμπάλαια πλατάνια και η εκπληκτική ορεινή φύση που περιβάλλει το χωριό συνθέτουν ένα σπάνιο πίνακα ζωγραφικής που μαγεύει τον κάθε επισκέπτη.
Όλα τα παραπάνω στάθηκαν αφορμή να χαρακτηριστεί το Συρράκο το 1975 από το Υπουργείο Πολιτισμού ως οικισμός ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ειδικής προστασίας και το 1978 από το Υπουργείο Χωροταξίας και Περιβάλλοντος ως παραδοσιακός οικισμός.
Πηγή βιβλίο: «Συρράκο Πέτρα-Μνήμη-Φώς» του Πνευματικού Κέντρου Συρράκου
